Mento-de-jardin
Mentha spicata
Lamiaceae Labiaceae
Àutri noum : Mento-d'Espagno, Baume-verd, Mento-à-espi.
Nom en français : Menthe en épi.
Descripcioun :La mento-de-jardin, Menta spicata, plantado dins lis ouort, pòu s'escapa dins lou campestre. Es uno bastardo entre la mento-folo e lou mentastre (M. longifolia x M. suavolens) di proun vigourouso mai esterlo. A pres un pau de si dous parènt mai èi mai proche dóu mentastre. Li fueio soun pounchudo au contre d'aquéli dóu segound. A la meno sènso péu, ié dison, de cop que i'a, la subsp. glabrata.
Usanço :En Auto Tinèio, emé d'aiet e de juvert se fasié "la sauço verdo o sauço enrabiau" (J-L Domenge in LMT, op. cit. p. 59).
Port : Grando erbo
Taio : 40 à 100 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Mentha
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae
Ordre : Lamiales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : 4
Ø (o loungour) flour : 8 à 12 mm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1200 m
Aparado : Noun
Remarco : M. longifolia x M. suavolens
Juliet à setèmbre
Liò : Limas de ribiero
- Prado umido
- Ermas
- Escoumbre e proche dis oustau
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico-Cèntre-Ouèst
Ref. sc. : Mentha spicata L., 1753
(= Mentha viridis (L.) L., 1763 )
Amaurilhoun
Vaccinium myrtillus
Ericaceae
Àutri noum : Agies, Maurilho, Aniroun, Eìse, Brimbalié.
Noms en français : Myrtille, Airelle.
Descripcioun :L'amaurié (aiges en Alouos 04) es uno pichoto planto bouissounouso que trachis sus li relarg safranous de mountagno. Fai de pichòti flour roujo en campano que se duerbon en meme tèms que li fueio. Se destrìo de l'aire-negre qu'a de fueio dentado e pas roundo.
Usanço :Cadun counèis lou bon goust dis amaurilhoun que podon èstre manjado de d'ùni biais (coume en tarto, ço que se fai proun dins d'ùni relarg dis Aup). Es un fru qu'a proun de qualita : èi riche en vitamino (A pèr la visioun au calabrun), en fibro, en antióussidant... Ei vertuous contro li proublèmo de memòri, la fouiro e proun enca. La tisano de fueio èi diuretico. Pèr pas aganta l'ekinococoso, vau mies faire couire li brimbello.
Port : Aubret
Taio : 15 à 50 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Camefite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Vaccinium
Famiho : Ericaceae
Ordre : Ericales
Coulour de la flour :
Roujo
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 2600 m
Aparado : Noun
Liò : Champino
- Fourèst
- Tourbièro
Estànci : Coulinen à Aupen
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Vaccinium myrtillus L., 1753